- 09
- Lut
Jak być skutecznym w komunikacji?
Tydzień temu pisaliśmy o tym, co nam przeszkadza w skutecznej komunikacji interpersonalnej. Dziś skupimy się na zasadach, które pomagają w skutecznym komunikowaniu się. Można sformułować kilka podstawowych zasad i zaleceń ułatwiających komunikację interpersonalną.
Nie oceniaj
Kiedy wygłaszam treści oceniające, tym samym mówię mojemu rozmówcy: mam prawo Cię oceniać, to ja wiem lepiej, czy zrobiłeś dobrze, czy źle. Czy na pewno wiesz lepiej?
Wg. koncepcji analizy transakcyjnej ocenianie jest komunikowaniem się z partnerem z pozycji Rodzica. Jeżeli nasz rozmówca zaakceptuje taki układ i wejdzie w pozycję Dziecka (analiza transakcyjna) wówczas wszystko jest w porządku. Problemy pojawią się w przypadku, gdy rozmówca nie oczekuje oceny. Wówczas może ona zrodzić bunt u ocenianego a tym samym zniszczyć możliwość porozumienia.
Nie generalizuj
Powszechnie używamy takich zwrotów jak: “zawsze”, “nigdy”, “ludzie robią...”, “ludzie mówią…”, “wszyscy”, „ludzie chcą”, itp. W ten sposób kamuflujemy osobisty charakter wypowiedzi. Mówienie o sobie, o swoich chęciach, potrzebach, odczuciach wydaje się uczciwsze i prawdziwsze. Trzeba jednak wziąć za nie odpowiedzialność. Rozmawiając z osobami, które nadużywają generalizacji warto zadawać im pytania typu: „Zawsze? Nawet wówczas, gdy śpią?”, „Ludzie robią? Jacy konkretnie ludzie? Kogo masz na myśli?” Itp.
Mów „do osoby”, a nie „o osobie”
Oznacza to, że podczas rozmów, przy powoływaniu się na wypowiedzi innych mówimy: „Powiedziałeś przed chwilą”, a nie „On powiedział”. Dobrym zwyczajem jest unikanie rozmów o osobach, które w nich nie uczestniczą, zwłaszcza, gdy wyrażane są niepochlebne opinie na ich temat. Zachowanie takie jest nieuczciwe, ponieważ nie dajemy im szansy na przedstawienie swego stanowiska.
Uważnie, aktywnie słuchaj
Rozmówca powinien mieć poczucie, że jest słuchany. Oznacza to, że nie przerywamy wypowiedzi, dajemy możliwość wygadania się, przedstawienia swoich racji. Nawet wówczas, gdy wydaje się nam, że wiemy o co chodzi naszemu rozmówcy. Podczas rozmowy dajemy sygnały świadczące o tym, że uważnie słuchamy: patrzymy, w oczy, (niezbyt nachalnie), potwierdzamy mówiąc, co jakiś czas "aha", "tak", "rozumiem". Używamy parafrazy, czyli zadajemy pytania, w których sprawdzamy intencje rozmówcy.
Akceptuj ciszę
Aby się porozumieć nie trzeba cały czas mówić. Chwila ciszy jest potrzebna do zebrania myśli i refleksji. Trzeba jednak pamiętać, że wiele osób czuje się niezręcznie w sytuacji gdy cisza panuje zbyt długo.
Nie wymagaj mówienia więcej
Każdy z rozmówców mówi tyle i to, co chce. Nie używaj podczas rozmowy tzw. "wytrychów" zachęcających do powiedzenia czegoś więcej, np.: „Omówmy to", „Chciałbym usłyszeć więcej na ten temat", „Wygląda na to, że masz w związku z tym jakiś pomysł".
Obserwuj zachowania swoje i interlokutora
Trzeba być świadomym tego, co się w danej chwili dzieje, co robię ja i co robi mój partner w rozmowie.
Zachowania niewerbalne w zależności od nastawienia rozmówcy
NASTAWIENIE NIEPRZYJAZNE | NASTAWIENIE PRZYJAZNE |
|
|
NASTAWIENIEWROGIE |
NASTAWIENIE BEZ WROGOŚCI |
|
|
ZACHOWANIA OSOBY LĘKLIWEJ | ZACHOWANIA OSOBY PEWNEJ SIEBIE |
|
|
ZACHOWANIE CIEPŁE | ZACHOWANIE ZIMNE |
|
|
Rozmawiajmy. Nic bardziej nie zbliża bardziej niż rozmowa i wymiana poglądów.